Инновационная деятельность современного педагога в условиях полиязычного образования.

Инновационная деятельность современного педагога в

условиях полиязычного образования.

Бүгінде үштілділік - заман талабына айналып отыр. Елбасы үш тұғырлы тіл саясатын жыл сайынғы Жолдауында нақты атап көрсетіп келеді.

«Өз тілің - бірлік үшін, өзге тіл - тірлік үшін» дегендей, көп тіл білетін, көп тілді меңгерген жастардың алар белестері биік екендігі белгілі жәйт. 2007 жылғы “Жаңа әлемдегі жаңа Қазақстан” атты халыққа Жолдауында ҚР-ның Президенті Н.Ә.Назарбаев: «Қазақстан бүкіл әлемде халқы үш тілді пайдаланатын жоғары білімді ел ретінде танылуға тиіс. Бұлар: қазақ тілі-мемлекеттік тіл, орыс тілі-ұлтаралық қатынас тілі және ағылшын тілі-жаһандық экономикаға ойдағыдай кірігу тілі» деген болатын. Ең алғаш «Үштұғырлы тіл» туралы идеяны мемлекет басшысы 2006 жылдың қазанында өткен Қазақстан халқы ассамблеясының XII құрылтайында жария етті. «Қазақстандықтардың жас ұрпағы кем дегенде үш тілді білулері тиіс: қазақ, орыс, ағылшын тілдерін еркін меңгерулері қажет»-деп, Еуропадағы мектеп түлектері мен студенттерінің өзара бірнеше тілде еркін сөйлесулері қалыпты жағдайға айналғандығын атап өтті.  Кем дегенде үш тілді меңгеру-заман талабына айналып отырған қажеттіліктердің бірі.  Сондықтан бүгінгі таңда әр білім алушының жеке

қабілеттерін, көптілді дамытуды қамтамасыздандыратын жағдай жасау мақсатында қазақ, орыс және ағылшын тілдерінде электрондық  математика терминдері мен және ұғымдарының сөздігінің  маңызы зор. Математиканы үш тілде меңгеру арқылы жас ұрпақ білім кеңістігінде еркін самғап, әлемдік ғылым құпияларына үңіліп, өз қабілетін

танытуына мүмкіндік алады.

Бұл сөздікте біршама математикалық терминдердің түсініктемелері берілген  жəне мысалдар келтіріледі. Математикалық сөздіктің сөздік қоры математиканың барлық терминдерін түгелдей дерлік қамтиды

деп айтудан аулақпыз. Көптеген математикалық терминдерді негізгі түсініктердің жиынтығына пайдалана отырып әр түрлі түсініктемелер беруге болады.  Негізгі терминдерді практика жүзінде ұғынуды жеңілдетумен қоса, оның математикалық мағынасы толық сақталуы қадағаланып түсіндірілген. Графиктер, формулалар, суреттер, сызбалар көрсетіледі. Сөздікте мыңға жуық математикалық терминдер келтірілген.

Ведущую роль в процессе модернизации современного казахстанского общества занимает образование. Президент страны Н.А. Назарбаев поставил достаточно высокую планку перед национальным образованием. «Казахстан

должен восприниматься во всем мире как высокообразованная страна, — неоднократно подчёркивал Президент, — население которой пользуется тремя языками. Это: казахский язык — государственный язык, русский язык — как язык межнационального общения и английский язык — язык успешной интеграции в глобальную экономику». В нашей стране начата поэтапная реализация культурного проекта «Триединство языков». Идею триединства выражает простая и понятная формула: развиваем государственный язык, поддерживаем русский и изучаем английский. Впервые эта идея была озвучена в октябре 2006 года на ХІІ сессии Ассамблеи народа Казахстана. Тогда глава государства отметил, что знание, как минимум, трех языков важно для будущего детей Казахстана. В Послании 2007 года «Новый Казахстан в новом мире» Нурсултан Абишевич предложил начать поэтапную реализацию культурного проекта «Триединство языков».

Результатом такого послания президента стала Государственная программа функционирования и развития языков на 2011-2020 годы, являющаяся продолжением и дополнением аналогичной программы на 2001-2010 годы.

Реализация Программы развития языков требует научно-методического обеспечения: обучающие программы, электронные учебники, мультимедийные ресурсы, цифровые словари и т.д. В рамках реализации  программы развития языков нами был разработан электронный словарь математических терминов и понятий на казахском, русском и английском языках.

Настоящий словарь отличается от обычных технических словарей тем, что в нем почти все математические понятия снабжены пояснениями на трех языках – казахском, русском и английском языках. Пояснения сопровождаются

символами, формулами, графиками, чертежами, рисунками. Слова для обозначения математических понятий в разных языках отличаются неустойчивостью и многозначностью, меняя свое значение в зависимости от контекста. Поэтому для обеспечения наиболее правильного понимания и перевода иностранного текста представляется

весьма полезным и перспективным сопоставлять в словаре слово одного языка  с эквивалентным словом другого языка. Настоящий словарь является попыткой осуществить именно такое сопоставление понятий и терминов в области математики. 

Большую пользу графические пояснения могут принести тем, для кого один или два языка словаря не является родным и знакомым в совершенстве. Студент найдет в иллюстрации  дополнительное пособие в тех случаях, когда само содержание термина недостаточно ясное. Иллюстрация полезна и с тем самым облегчает трудный процесс

запоминания иностранных слов. Для облегчения поиска нужного термина словарь снабжен алфавитным указателем.

Термины на каждом языке расположены в алфавитном порядке. Словарь составлен по гнездовой системе. В

нутри гнезда слово дано на трех языках с пояснением и иллюстрацией. Словарь содержит около 1000 терминов и понятий, охватывающих наиболее употребительные определения в области математики и ее разделов.

Словарь предназначен для учащихся школ, студентов колледжей и вузов, а также будет актуален преподавателям

математики, работающих с обновленной программой образования.

Education plays a leading role in the modernization of modern Kazakhstan society. President of the country N.A. Nazarbayev set sufficiently high demands to the national education. "Kazakhstan should be considered as a highly educated country all over the world," the President stressed, "the population of which uses three languages: the Kazakh language is the state language, the

Russian language as the language of interethnic communication and English is the language of successful integration into the global economy"

The idea of trinity of languages is especially important for Kazakhstan citizens as it has been formulated by the Head of state as the answer to time call, as the solution of pressing vital need of the society which is actively integrated into the global world.

 In this regard, in our country, a phased implementation of the cultural project "The Trinity of Languages" has been launched. The idea of trinity expresses a simple and understandable formula: we develop the state language, support the Russian language and study English. This idea was voiced in October 2006 at the XII session of the Assembly of the People of Kazakhstan for the first time.

Then the head of state noted that knowledge of at least three languages is important for children of Kazakhstan. In the Massage of 2007 "New Kazakhstan in the New World" Nursultan Abishevich proposed to start a phased implementation of the cultural project "Trinity of Languages".

The result of this message was the State Program for the Functioning and Development of Languages for 2011-2020, which is a continuation and addition of a similar program for 2001-2010.

Scientific and methodological support of trilingual education implies its provision with didactic means: educational programs, textbooks, teaching aids, multimedia resources, digital explanatory dictionaries, etc.

So, within the State Program for the Functioning and Development of Languages we have developed the electronic dictionary of mathematical terms and notions in Kazakh, Russian and English

This dictionary differs from standard technological dictionaries in that it supplements almost all mathematical notions in three languages – Kazakh, Russian, and English. The supplementary material is supplied by internationally accepted symbols, formulae, diagrams, drawings, sketches, etc.

Words in different languages to denote the same mathematical concepts are usually polyisemantic and variable depending on the context. That is why; to achieve a proper understanding and translation of a text in a foreign language it is very useful to compare equivalents in different languages in the dictionary. This dictionary is an attempt to do so in the field if Math.

The notes in the form of symbols, graphs, etc. may be of a great help to those who know neither of the language perfectly.

Student will find additional help in the illustrations, when the meaning of the term is not clear enough due to their lack of the technological experience required.

Illustrations are also useful from an educational point of view, since they facilitate the difficult process of memorizing foreign words. To support the quickness of finding the mathematical notions, the dictionary is supplied by an index of Kazakh terms in alphabetical order.